Uzyskanie paszportu jest prawem obywatela, ale w określonych przypadkach organ paszportowy może odmówić jego wydania. Odmowa taka następuje w formie decyzji administracyjnej, a obywatel ma możliwość odwołania się od tej decyzji w przewidzianym terminie.
Przesłanki odmowy wydania paszportu
Organ paszportowy może odmówić wydania paszportu z różnych powodów, które wynikają z przepisów prawa, w tym ustawy o dokumentach paszportowych. Poniżej przedstawiamy najczęstsze sytuacje, w których może dojść do odmowy:
1. Wniosek sądu lub prokuratury
Jeśli wobec osoby ubiegającej się o paszport:
- toczy się postępowanie karne lub skarbowe,
- istnieją przesłanki uzasadniające ograniczenie swobody przemieszczania się (np. zakaz opuszczania kraju),
sąd lub prokuratura może wystąpić z wnioskiem o odmowę wydania lub unieważnienie paszportu.
2. Brak potwierdzenia danych
Organ paszportowy może odmówić wydania paszportu, jeżeli:
- danych zawartych we wniosku nie da się zweryfikować w dostępnych rejestrach,
- dane są niekompletne lub sprzeczne z dokumentami tożsamości.
3. Brak wniesienia opłaty
- Brak uiszczenia opłaty za paszport lub paszport tymczasowy skutkuje odmową jego wydania.
- Opłaty należy dokonać przed złożeniem wniosku, a dowód wpłaty dołączyć do dokumentacji.
4. Brak wymaganej zgody
W przypadku osób:
- niepełnoletnich,
- pozostających pod kuratelą lub opieką prawną,
wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego (rodzica, opiekuna prawnego lub kuratora). Jej brak uniemożliwia wydanie paszportu.
5. Inne podstawy prawne
Do innych przesłanek odmowy należą m.in.:
- brak obywatelstwa polskiego,
- posługiwanie się fałszywymi dokumentami,
- brak ważnego dokumentu tożsamości (np. dowodu osobistego),
- sytuacje przewidziane w szczególnych przepisach prawa, np. zagrożenie bezpieczeństwa państwa.
Odwołanie od decyzji
Każda decyzja odmowna jest wydawana na piśmie i zawiera uzasadnienie.
Gdzie i kiedy złożyć odwołanie?
- Odwołanie należy złożyć za pośrednictwem wojewody, który wydał decyzję.
- Termin na odwołanie: 14 dni od daty doręczenia decyzji.
❗Ważne:
- Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji – czyli paszport nadal nie zostanie wydany do czasu ewentualnej zmiany decyzji.
Wyjątki – paszport tymczasowy mimo odmowy
W wyjątkowych sytuacjach – nawet jeśli istnieją formalne podstawy do odmowy – konsul może wydać paszport tymczasowy, jeśli:
- przemawia za tym ważny interes osoby ubiegającej się o dokument (np. potrzeba powrotu do Polski, sytuacja losowa).
Każdy taki przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.
Masz prawo do informacji
Jeśli otrzymasz decyzję odmowną, masz prawo:
- poznać jej przyczyny,
- uzyskać dostęp do akt sprawy,
- skonsultować się z prawnikiem lub doradcą obywatelskim.
| Przyczyna odmowy | Czy można się odwołać? |
|---|---|
| Wniosek sądu/prokuratury | ✅ Tak |
| Niepotwierdzone dane | ✅ Tak |
| Brak opłaty | ✅ Tak (po uiszczeniu opłaty można złożyć ponowny wniosek) |
| Brak zgody opiekuna | ✅ Tak (lub uzyskać brakującą zgodę) |
| Brak obywatelstwa | ❌ (wymagana naturalizacja lub potwierdzenie obywatelstwa) |
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z najbliższym punktem paszportowym lub odwiedź sekcję Kontakt, aby uzyskać szczegółowe informacje i wsparcie.